ความงามของเครื่องประดับ ทำให้ได้รับความนิยมจากทั้งหญิงและชายเสมอมา ไม่ว่าจะเป็นยุคอดีตหรือปัจจุบัน ยังคงให้ความสำคัญต่อเครื่องประดับอยู่เสมอ โดยเฉพาะเครื่องประดับที่ทรงคุณค่าและมีความเป็นเอกลักษณ์ มีมูลค่าสูง ดังเช่นเครื่องประดับเอกลักษณ์ไทยที่ถือเป็นความงามอันน่าภาคภูมิใจของบรรพบุรุษ ให้ความโดดเด่น 3 รูปแบบ ที่ผ่านกาลเวลามาอย่างยาวนานและเป็นการคิดค้นกับการออกแบบ จากภูมิปัญญาของบรรพบุรุษไทยโดยแท้จริง

ทำความรู้จัก 3 เครื่องประดับเอกลักษณ์ไทย

ประเทศไทยถือเป็นประเทศที่มีเอกลักษณ์ในด้านของศิลปวัฒนธรรม รวมไปถึงงานด้านเครื่องประดับที่ได้การยอมรับจากทั่วโลก ซึ่งถ้าพูดถึงเครื่องประดับที่เป็นเอกลักษณ์ไทยจะโดดเด่นอยู่ 3 ประเภทด้วยกัน ดังนี้

1.เงินแท้

เครื่องประดับเงินแท้ภายในประเทศไทย จะพบได้มากทางแถบภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยเฉพาะในจังหวัดเชียงใหม่, สุโขทัย, น่าน และสุรินทร์ มีประวัติความเป็นมาอันยาวนาน ตั้งแต่ยุคสมัยของอาณาจักรล้านนาโบราณที่ยังคงรุ่งเรืองอยู่ช่วงราวพุทธศตวรรษที่ 18-21 ซึ่งชาวเชียงใหม่จะนิยมเครื่องประดับเงินที่มีลวดลายเป็นเอกลักษณ์แบบศิลปะล้านนา โดยนำวิถีแห่งพุทธศาสนา วรรณคดี และวัฒนธรรมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตชาวล้านนา มาผสมรวมให้กลายเป็นลวดลายอันโดดเด่นบนเครื่องประดับ

ดังนั้นถ้าคุณได้ไปเชียงใหม่และจังหวัดทางภาคเหนือ จะเห็นได้ว่ามีการขายเครื่องประดับเงินที่มีความเงางามและลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์ มีรายละเอียดที่ยอดเยี่ยมเป็นจำนวนมาก ซึ่งความโดดเด่นของเครื่องประดับเงินจากภาคเหนือจะมีความอ่อนช้อย ทำให้เห็นถึงฝีมือของช่างที่มีความเป็นมืออาชีพสูงมาก เครื่องประดับเงินของทางภาคเหนือจึงถูกตีให้เป็นเครื่องประดับแห่งเอกลักษณ์ไทยมายาวนาน

สำหรับในจังหวัดสุโขทัย ถือเป็นอีกหนึ่งแหล่งผลิตเครื่องประดับเงินที่ความงดงามมาก โดยแหล่งผลิตที่มีคุณภาพที่สุดคืออำเภอศรีสัชนาลัย เพราะใช้กรรมวิธีการผลิตจากภูมิปัญญาดั้งเดิมของบรรพบุรุษ มีการถักเส้นเงินให้กลายเป็นเครื่องประดับที่มีความแปลกใหม่ พร้อมการใช้เทคนิคสำหรับการลงยาสี เพื่อทำให้ลวดลายต่าง ๆ สะท้อนให้เห็นถึงการเจริญทางศิลปะของอาณาจักรสุโขทัย ตั้งแต่ยุคโบราณเมื่อ 700 ปีที่ผ่านมา พร้อมการลงลายแบบเครื่องสังคโลกและยังมีลายจิตรกรรมฝาผนังตามโบราณสถานต่าง ๆ ที่ถูกนำมาปรับเปลี่ยนให้กลายเป็นลายที่อยู่บนเครื่องประดับเงิน นอกจากนี้ยังมีเทคนิคการร้อยลูกปัดร่วมกับสร้อยเงิน การทำเป็นลวดลายดอกไม้ และอีกหลากหลายวิธีที่จะทำให้เครื่องประดับประเภทนี้ได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้น

2.ทองคำแท้

เครื่องประดับที่ถือว่าเป็นอีกหนึ่งความโดดเด่นของประเทศไทย คือ ทองคำ ซึ่งในยุคโบราณมีการใช้ทองคำตามส่วนต่าง ๆ ของเมืองเป็นจำนวนมาก ซึ่งจะพบโบราณวัตถุที่เป็นทองคำแท้และมีลวดลายอันวิจิตรงดงามได้มากที่จังหวัดสุโขทัยและจังหวัดเพชรบุรี มีความโดดเด่นในเรื่องของเครื่องทองโบราณ ซึ่งจะแตกต่างจากเครื่องประดับทองในปัจจุบัน เพราะมีความบริสุทธิ์ของทองคำสูง 99.5% ขึ้นไป ทั้งยังมีการสลักลวดลายแบบศิลปะไทยโบราณภายในชิ้นงานอย่างชัดเจน โดยเฉพาะเครื่องประดับทองของจังหวัดสุโขทัยและจังหวัดเพชรบุรี ที่ถือเป็นงานศิลปะชั้นสูงอันโดดเด่นที่สุดของประเทศ ทำให้เห็นถึงรากฐานด้านการผลิตและออกแบบของคนไทย ที่มีความวิจิตรงดงามมาตั้งแต่อดีต พร้อมให้คติของศาสนา วิถีชีวิต และโบราณสถานที่ถูกสลักลงลวดลายไว้อย่างชัดเจน

3.เครื่องถม

สำหรับเครื่องถมจะมีทั้งแบบถมเงินและถมทอง เป็นอีกหนึ่งเครื่องประดับเอกลักษณ์ไทยที่เป็นอัตลักษณ์สำคัญของจังหวัดนครศรีธรรมราช ถือเป็นงานหัตถศิลป์ชั้นสูงของประเทศไทยและจะนิยมใช้ภายในบุคคลชั้นสูงของราชสำนัก พร้อมการเป็นเครื่องประดับที่มาพร้อมความเชื่อโบราณ เมื่อผู้สวมใส่มีติดตัวอยู่ตลอดจะเป็นสิริมงคลต่อชีวิต ซึ่งในปัจจุบันเครื่องถมยังคงมีการผลิตออกมาอยู่เรื่อย ๆ และจะมีการใช้วัสดุสำคัญทั้งเงินและทองมาเป็นส่วนประกอบ มีการสลักลวดลายไทยแบบลายกนกที่ให้สีสันตัดกับพื้นหลัง ซึ่งสีพื้นของเครื่องถมจะเป็นการถมลงดำทั้งหมด เพื่อทำให้ลวดลายของเงินและทองบนเครื่องประดับ มีความเด่นออกมาอย่างชัดเจน

เครื่องประดับไทยตั้งแต่ยุคโบราณ เป็นการพัฒนาท้องถิ่นไปสู่การเป็นเครื่องประดับที่ถือเป็นเอกลักษณ์ของไทยโดยแท้จริง  มีการนำเสนอให้เห็นถึงความงดงามของไทยแท้และถูกขายออกจนกลายเป็นเศรษฐกิจระดับประเทศ แต่ต้องยอมรับว่าในปัจจุบันเครื่องประดับเงินและเครื่องประดับแบบถมยา มีการผลิตออกมาไม่มากนัก เพราะผู้คนส่วนใหญ่เริ่มให้ความสนใจต่อเครื่องประดับทองคำแท้และเพชร รวมไปถึงอัญมณีต่าง ๆ เพิ่มมากขึ้น แต่ทั้งนี้เครื่องประดับทั้ง 3 ประเภทที่กล่าวมายังคงถือเป็นอัตลักษณ์ของไทยอย่างแท้จริงมาโดยตลอด

ขอบคุณรูปภาพสวยๆจาก : museumthailand